Wat is het Pili-project?
SEPTEMBER 2023 - HEDEN
Pili is een pilootproject van het cgso in samenwerking met Freinetschool De Boomhut in Brugge. Het is mede mogelijk gemaakt door de financiële steun van Mens.nu en de provincie West-Vlaanderen. Het project begon in december 2022 en loopt tot en met november 2024.
In het project staan gender en de bijhorende verwachtingen centraal. Kleuters en lagereschoolkinderen worden uitgedaagd om vrijuit te dromen over wat ze willen doen en wie ze willen worden, zonder beperkt te worden door genderstereotypen. Voorbij het roze-blauw denken. Stoere meisjes en lieve jongens, ze zijn allemaal leuk en tof.
Hierdoor willen we kleuters en lagereschoolkinderen de kans geven om vrij(er) van stereotypering zichzelf te gaan ontdekken en de ander in hun ‘zijn’ te respecteren en aanvaarden. Leren dat er zowel gelijkenissen als verschillen zijn. Zo krijgen kinderen de kans om vrij van stereotypen zichzelf en de anderen te ontdekken, elkaars eigenheid te respecteren en te aanvaarden. Kleuters en lagereschoolkinderen worden uitgedaagd om te durven dromen over wat ze graag zouden doen en wie ze later willen worden.
Wat is er gebeurd?
Binnen het project gingen we met de verschillende belanghebbenden aan de slag: de kinderen, de leerkrachten en begeleiders, de directie en de ouders. De activiteiten werden opgedeeld per leeftijdscategorie zodat de inhouden konden aansluiten bij de ontwikkelingsfase en interesses van de kinderen. Tijdens de voorbereiding en uitvoering van de activiteiten werden de leerkrachten en begeleiders nauw betrokken. Daarbij aansluitend werden er twee interactieve workshops georganiseerd om leerkrachten te inspireren en materiaal aan te bieden om met de thema’s verder aan de slag te gaan. Zo werd een sessie ‘inclusief met boeken’ en nascholing van het cgso georganiseerd.
Samen met de school zijn de ouders of opvoeders betrokken bij de ontwikkeling van kinderen. We vonden het dan ook belangrijk om hen samen te brengen. We organiseerden een event voor het brede publiek om zowel ouders, leerkrachten als andere geïnteresseerden te informeren en inspireren. Na het event was er de mogelijkheid om in gesprek te gaan over hun ervaringen en tips te delen.
Naast de activiteiten waarbij heel wat kennis en inzichten werden verworven, kozen we ervoor om de duurzaamheid te verankeren en ontwikkelden we een inspiratiekist. Deze kist kan ook gratis ontleend worden bij het cgso.
-
De workshops werden opgedeeld per graad zodat de inhoud aangepast was aan de leeftijd en de ontwikkelingsfase van de kinderen.
De workshops binnen de afdeling van de peuters en de kleuters hebben zich gefocust op het doorbreken van genderstereotypen in de context van beroepen en sport.
De kinderen ervaarden dat iedereen verschillende rollen en vaardigheden kon hebben op basis van hun talenten en interesses. Door middel van interactieve werkvormen leerden kinderen om out-of-the-box te denken en ontdekten ze de veelzijdigheid van mensen om hen heen. Door deze aanpak hoopten we bij te dragen aan een omgeving waar alle kinderen de vrijheid hadden om zichzelf te zijn en hun unieke kwaliteiten en interesses te ontwikkelen.
In het lager onderwijs gingen we aan de slag met de verwachtingen en genderrollen binnen onze maatschappij. Door middel van video's, verhalen en interactieve activiteiten leerden de leerlingen kritisch na te denken over genderrollen en deze in vraag te stellen. Ze ontdekten dat verliefdheid, vriendschap en interesses niet beperkt hoefden te zijn tot traditionele genderrollen en dat iedereen verschillende rollen en vaardigheden kan hebben en opnemen.
-
Het cgso ontwikkelde voor het project ook een inspiratiekist met activiteitenfiche(s), een selectie gendervriendelijke boeken, diverse kleurplaten en een toolkit “gender in de kleuterklas” gemaakt door Rosa vzw met activiteiten en tips en tricks. Deze inspiratiekisten werden aan de school geschonken en kunnen ook door alle geïnteresseerden gratis ontleend worden via het cgso.
-
Op 25 mei 2023 ging het evenement “Gender bij jonge kinderen?” door met een lezing van Eva Dierickx (zij/haar), kleuterleerkracht, onderwijskundige, onderzoeker en auteur van ‘Sssst, dat mag je niet zeggen’. Over hoe we jonge kinderen zonder vooroordelen kunnen opvoeden en waarom dat dringend nodig is.’ Eva is actief op Instagram als Deklasvaneva.
In deze lezing stonden we stil bij de ontwikkeling van vooroordelen en de genderidentiteit bij kinderen. We kijken ook kritisch naar onze invloed: welke stereotypes sluipen in het spel en materiaal van élke ouder en leerkracht? En wat kunnen we zelf ondernemen om alle kinderen, wars van stereotype ideeën, te helpen opgroeien zonder vooroordelen?
-
Steffie De Baerdemaeker ondersteunt onderwijsmensen en schoolteams in het haalbaar maken van inclusief en diversiteitssensitief onderwijs. Tijdens deze vorming kregen de leerkrachten van de Boomhut de kans om geïnspireerd te worden om inclusief les te geven met boeken in de kleuter- en lagere school.
Er werd stilgestaan bij hoe je met de boeken die je al hebt, eender wat er in je collectie zit, kunt werken om een positief en realistisch zelf- en wereldbeeld bij elk kind te bevorderen. De leerkrachten verkenden boeken met een kritisch oog, waarbij ze op zoek gingen naar kansen en activiteiten die de impact van verhalen op het zelf- en wereldbeeld van de kinderen konden vergroten.
De sessie bood praktische handvatten om leesplezier en inclusief onderwijs hand in hand te laten gaan, en leerde hoe bestaande en nieuwe boeken kunnen bijdragen aan diversiteitsbewust onderwijs op een leuke en leerzame manier.
-
Op basis van de noden, vragen en ervaringen van de leerkrachten hebben we een nascholing op maat gekregen. De leerkrachten kregen waardevolle achtergrondinformatie, kant-en-klaar educatief materiaal, inspirerende bronnen en praktische tips en tips aangereikt. Bovendien was was er ruimte om praktijkvragen te bespreken en mogelijke oplossingen aan te reiken.
Deze nascholing bood leerkrachten de tools en kennis die nodig zijn om op een toegankelijke manier met het thema gender en genderstereotypen aan de slag te gaan in de kleuter- en lagere school. Met deze aanpak kunnen zij zelfverzekerd en met plezier aan de slag met het thema.
Educatieve pagina
Wil je graag zelf aan de slag? Neem gerust een kijkje op onze educatieve pagina